Beste Arjan, gefeliciteerd met deze mijlpaal! Wat bracht je ertoe om 40 jaar lang op dezelfde school te
blijven werken? Wat maakt het Ichthus Lyceum zo’n mooie school?
Het is eervol om door je oude school
gevraagd te worden om je docent Nederlands te komen vervangen, tenminste zo heb ik dat ervaren. Na de
mavo en havo bovenbouw koos ik heel bewust voor de lerarenopleiding VLVU in Amsterdam. Eind jaren ’70,
begin jaren ’80 behaalde je in twee vakken een graad. Ik koos voor geschiedenis en Nederlands. Aan het
eind van mijn studie deed de mogelijkheid zich voor op mijn oude school terug te keren. Ik weet nog dat ik
direct een vol rooster had met zelfs eindexamenverantwoordelijkheid. Ik ben aardig in het diepe gegooid en
gelukkig heb ik na het watertrappelen snel leren zwemmen. Het Ichthus College, zoals de school toen
heette, voelde direct als een warme jas. Ik voelde me er thuis, zeker op de Joannes Mavo in Driehuis, waar
naast docenten waar ik nog les van heb gehad, ook steeds meer jonge collega’s aan de slag gingen. Het was
een kleine en overzichtelijke school waar docenten en leerlingen prettig met elkaar omgingen en waar een
goede sfeer hing. Na 40 jaar kan ik stellen: dat zit in het DNA van het Ichthus.


Kun je ons iets vertellen over de veranderingen die je hebt gezien in het onderwijssysteem gedurende
deze lange periode?
Onderwijsontwikkelingen komen en gaan net als de seizoenen. Niet elke verandering
bleek een verbetering. De docent is inmiddels allang niet meer koning of koningin in zijn lokaal. Er wordt
veel meer samengewerkt aan gemeenschappelijke sectie en/of schooldoelen. Ik denk dat docentschap
vroeger voor veel collega’s een eenzaam beroep is geweest. Niet dat ik dat zo ervaren heb, maar ik ken nog
wel de solisten pur sang van de school. Deze zijn zo langzamerhand allemaal het onderwijs uit. Naast je
sectie kwamen er teams waar je met elkaar het onderwijs maakte. De vrijblijvendheid heeft plaats gemaakt
voor meer professionaliteit. Het Ichthus slaagt er met verve in om die ontwikkeling met behoud van de
goede sfeer verder te brengen.

Wat zijn enkele van de meest memorabele momenten of gebeurtenissen die je hebt meegemaakt tijdens
je tijd op het Ichthus Lyceum?
Uit mijn eerste jaren op de Joannes mavo aan de Nicolaas Beetslaan staat mij
het verhaal over de gevonden portefeuille nog helder voor de geest. Ik gaf les op de bovenverdieping en
een leerling bij het raam zei uit het niets: “meneer, er ligt een portemonnee op straat.” Ik constateerde dat
dat waarschijnlijk het geval was en gaf de leerling toestemming deze te gaan halen. De leerling weigerde dit,
had geen zin om te lopen. Een andere leerling wilde dat wel en zo gebeurde het dat een zeer rijk gevulde
portefeuille mijn lokaal binnen gedragen werd. Ik heb in mijn hele leven niet zo’n dikke stapel bankbiljetten
bij elkaar gezien. De leerlingen uit mijn klas keken hun ogen uit. Al snel werd duidelijk dat de eigenaar van
de beurs om de hoek woonde. Het betrof een vishandelaar die zijn bezit op zijn auto had gelegd en zonder
na te denken wegreed. De twee leerlingen (de leerling die die portemonnee zag en de leerling die ‘m
gehaald had) kregen van mij toestemming om de portefeuille terug te bezorgen. Zij kwamen terug met een
beloning van 1000 gulden. Woh, wat ’n geweldig vindersloon was dat! Nu werd de vraag actueel hoe deze
beloning te verdelen. Was deze voor degene die de beurs zag liggen op straat, of toch meer voor degene die
hem gehaald had? Na lang wikken en wegen besloten we beide leerlingen ieder 250 gulden te geven en 500
gulden te besteden aan twee houten banken voor op het schoolplein voor alle leerlingen. Niet veel later
werd ik door een van de moeders uitgemaakt voor slechte pedagoog, want het was toch zonneklaar dat
haar zoon de gehele beloning had moeten krijgen. Ok….

Hoe heeft het lesgeven en het contact met leerlingen zich ontwikkeld gedurende de jaren? Leerlingen
toen en nu willen dit van je weten: ben je geïnteresseerd in ons? Zie je ons staan en ben je betrokken en
wil je voor ons gaan?
Dat is in al die jaren niet veranderd (en zal ook niet veranderen, schat ik in).
Onderwijs valt en staat met de verbinding die je weet te leggen met een klas of individuele leerling. Ik heb
na een periode geen les te hebben gegeven met ingang van dit schooljaar weer een klas (economie, 3Hg).
Ik geniet daar oprecht van. Ik heb wel aan den lijve ondervonden dat van een docent in 2023 meer
verwacht wordt. Niet alleen hebben leerlingen een aansprekende les nodig, maar ook het bijhouden van
Magister en de Classroom vragen aandacht. Het kwartje zien vallen bij leerlingen is en blijft voor mij een
welverdiende beloning en maakt het alle inspanningen waard.


Zijn er bepaalde tradities op school die gedurende deze 40 jaar zijn veranderd of behouden zijn
gebleven?

De kersttraditie bestaat op het Ichthus gelukkig nog steeds, maar is in de loop der jaren wel wat veranderd.
Ik heb zo’n 15 schooljaren samen met de docent muziek Dolf Schelvis en een paar tekstschrijvers de
kerstviering mogen verzorgen. We begonnen na de herfstvakantie met het samenstellen van het kerstkoor,
die voor een groot deel afkomstig was uit de musicalgroep. We stelden een thema vast en een goed doel,
waar geld voor werd ingezameld. De teksten werden geschreven en ik maakte een boekje dat op tijd naar
de drukker moest. De avond voor de kerstvieringen werd in de school het traditionele kerstbal voor de
bovenbouw gehouden, waar vaak ook een leerlingenband optrad. Dat leerlingen prachtig gekleed
(stijl)dansten in hun eigen kantine zal ik nooit vergeten. Het waren echt andere tijden, waar een
rookruimte gecreëerd werd en alcohol werd geschonken. Daar denken we nu toch wel heel anders over!

Welke lessen heb je geleerd die je zou willen delen met jongere docenten die net beginnen in het
onderwijs?
Een boekje waarin staat hoe je een goede docent kunt worden bestaat niet. Natuurlijk kun je
verschillende interventies op didactisch en pedagogisch gebied inzetten, maar of dat iets oplevert is nog
maar de vraag. Leerlingen willen dat je echt bent, dat je oprecht in ze geïnteresseerd bent, dat je voor ze
gaat. Verder hangen in mijn kamer belangrijke reminders (vaak op basis van pijnlijke ervaringen in het
verleden. De eerste is een tekst die mij elke dag herinnert aan het feit dat we in het onderwijs alles
moeten geven om er wat van te maken in het besef dat het nooit af zal zijn en nooit perfect. De tekst luidt:
JA, MAAR WAT ALS ALLES LUKT? Daarnaast hangt een foto die gemaakt is op paarse vrijdag enige jaren
geleden. Op de foto staan honderden leerlingen die samen de regenboogvlag vormen. Wij zijn een
inclusieve school en dat mogen we nooit uit het oog verliezen. Ik gebruik deze foto vaak in gesprekken met
leerlingen die uit de bocht gevlogen zijn op dit onderwerp.

Hoe heb je jezelf gemotiveerd en gepassioneerd gehouden voor het lesgeven gedurende al die jaren?
Flexibel zijn in suboptimale omstandigheden, werken vanuit het principe ‘met lek en gebrek’ en kunnen
onderschrijven dat de slogan ‘onderwijs, elke dag anders’ klopt, hebben eraan bijgedragen dat ik nog
steeds elke dag met plezier naar mijn werk fiets. Onderwijs is nooit af, er altijd wat te doen en ik ben geen
stilzitter. Dat blijkt een goed recept voor een langdurige verbintenis. Als je ergens naar je zin hebt, waarom
zou je dan rond gaan kijken? Trouw aan je cluppie heeft ook wel wat. Je leert de mensen en de organisatie
goed kennen, waardoor je uiteindelijk verder kunt komen en zelfs na zoveel jaren verrast kunt worden.